Một trong những câu hỏi quan trọng mà nhiều học sinh đặt ra là liệu họ nên chọn ngành học dựa trên sở thích cá nhân hay theo xu hướng thị trường lao động. Quyết định này đòi hỏi sự cân nhắc và tư duy kỹ lưỡng, vì nó sẽ ảnh hưởng lớn đến tương lai của các thí sinh.
Hiện tại, còn hơn 6 tháng nữa, các sĩ tử sẽ bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024, và vẫn có nhiều học sinh đang mơ hồ về việc chọn ngành học dựa trên sở thích cá nhân hay dựa trên xu hướng.
Em Nguyễn Việt Dũng, một học sinh lớp 12 tại Trường THPT C Phủ Lý (Hà Nam), chia sẻ sự phân vân của mình. Dũng nói: “Nếu tôi chọn ngành theo sở thích, tôi lo rằng sau này có thể sẽ gặp khó khăn trong việc tìm việc làm. Nhưng nếu tôi theo xu hướng xã hội, chẳng hạn như học ngành Công nghệ thông tin hoặc Điện – cơ khí, tôi lại không thấy phù hợp với bản thân.”
ThS Ngô Văn Phong, giảng viên tại Trường Đại học Văn hoá Hà Nội, cho biết rằng việc lựa chọn ngành nghề cần xem xét nhiều yếu tố, bao gồm sở trường, niềm đam mê, và thông tin về thị trường lao động như triển vọng nghề, mô tả công việc và mức thu nhập trung bình.
“Theo tôi, học sinh nên lựa chọn ngành nghề phù hợp với tính cách, sở thích, giá trị sống và năng lực của họ. Có nhiều cách để xác định xem bản thân mình phù hợp với ngành học nào. Ví dụ, nếu bạn mạnh ở một môn học cụ thể hoặc có thiên hướng trong lĩnh vực tự nhiên hoặc xã hội, hãy tìm ngành liên quan. Nếu bạn giỏi ngoại ngữ, hãy xem xét các ngành như ngoại giao hoặc phiên dịch. Nếu bạn có năng khiếu về môn tự nhiên, hãy hướng đến các công việc liên quan đến số liệu và tính toán,” Phong khuyến nghị.
Phong cũng nhấn mạnh rằng việc chọn ngành nghề phù hợp với bản thân là cơ hội cho học sinh phát triển, và nó có tầm ảnh hưởng lớn đến sự thành công và định hướng tương lai của họ.
“Nhớ rằng ngành nghề mà bạn chọn có thể sẽ gắn bó với bạn suốt đời, vì vậy hãy thực hiện lựa chọn cẩn thận để không phải nuối tiếc sau này,” Phong nói thêm.
Một yếu tố quan trọng khác cần xem xét là mức lương. Đỗ Đức Linh, một cán bộ tại Phòng khảo thí và Đảm bảo chất lượng của Trường Đại học Hải Phòng, lưu ý rằng, ngoài niềm đam mê, học sinh nên tìm hiểu về nhu cầu thị trường lao động đối với ngành học của họ.
“Không chỉ đam mê, học sinh cũng cần hiểu về xu hướng nghề nghiệp tương lai và tình hình thị trường lao động. Hãy so sánh các công việc khác nhau và dự đoán nhu cầu sử dụng lao động trong 3 – 4 năm tới để có lựa chọn đúng đắn nhất,” Linh khuyến nghị.
Hơn nữa, Linh cũng lưu ý rằng, mức lương không phải là yếu tố duy nhất khi chọn ngành nghề, nhưng đây vẫn là một yếu tố quan trọng giúp duy trì mức sống. Trước khi quyết định chọn ngành học, học sinh cần đảm bảo rằng họ có thể sống thoải mái với mức lương mà công việc đó mang lại.
